Boekbeschrijving: Erik van Hulten V5 - 27-februari 1997
Titel:
Heere Heeresma: Een dagje naar het strand.
1e druk 1962
16e druk - De BulkBoek editie.
In eerbied opgedragen aan Loekie en jr.
titel verklaring: ‘Een dagje naar het strand’ beschrijft het verhaal van een alcohol verslaafde die met zijn dochtertje naar het strand gaat. De titel wekt het vrolijke gevoel van mooi weer en plezier, die in tegen strijd is met het boek.
Het heeft als thema’s onder andere de verwaarlozing van het kind omdat de alcohol sterker is dan de wil.
Het motto: Wees niet te zeer rechtvaardig en gedraag u niet al te wijs;
waarom zoudt gij uzelf tot verbijstering brengen?
Schrijver:
Heere Heeresma is zelf alcohol verslaafde geweest en heeft daarom als geen ander kunnen beschrijven wat het is om verslaafd te zijn. Dit is misschien wel wat het boek tot een topper maakt.
Genre:
Het is een treurige roman over van het leven van een dronkaard.
Taalgebruik:
Alledaags en makkelijk taal gebruik. De zinnen zijn kort en bondig en heeft de neiging om een soort spreektaal te lijken. Aan de andere kant is er soms plechtig taalgebruik. Waar hij zelfs bijbelse plechtigheid toepast.
Compositie:
Het zeven hoofdstukken bevattende verhaal speelt zich af in een dag, om en rond het strand. Het wordt door een auctoriele verteller in chronologische volgorde verteld. Het verhaal eindigt met een open einde als Bernd opeens Walijne kwijt is.
Inhoud:
• Thema: 1e niveau Een dag uit het leven van een dronken man die zijn lichamelijk gehandicapte kind mee neemt op een gezellig dagje naar het strand. Door drankmisbruik en regen valt het uitstapje in het water.
2e niveau Door regen geteisterd dagje dat hierdoor het sombere en het troosteloze van drankmisbruik onderstreept.
• Verhaal: De hoofd persoon Bernd gaat naar zijn ex-vriendin waar hij zijn geestelijke gehandicapt buitenechtelijk dochtertje op haalt om naar het strand te gaan. Walijne die zeer verheugd is met zijn bezoek gaat ondanks de regen samen met hem naar het strand. Nog voordat Bernd met Walijne op stap is, heeft hij zijn eerste slok wodka achter de kiezen. Voordat Bernd op de tram stapt heeft hij zijn eerste klap al gekregen omdat hij schulden heeft bij een kroegbaas. Berd geeft op het strand Walijne een schelp en maakt van haar geluk gebruik om op een terrasje zich te buiten te gaan aan drie biertjes. Nadat Bernd de kroegbazin en haar dochter belachelijk heeft gemaakt, moeten Bernd en Walijne op de vlucht. Walijne is door de vlucht haar schelp verloren. Bernd besluit in een winkeltje een nieuwe schelp te kopen waar hij ook nog wat bier koopt. Walijne die doorloopt terwijl Bernd in het winkeltje staat, is kwaad als Bernd haar dan eindelijk weer terug vindt. Ze zitten in een huurstoel een beetje te niksen als er ondanks de regen iemand komt vragen of ze de huur wel betaald hebben. Bernd die door het bier al wat beter bij mond is, houdt hem voor de gek. Ze komen met z’n tweeën op een of andere kermis waar ze samen wat gaan eten. Ze ontmoetten twee mensen die ook graag drinken en gaan naar de kroeg. Walijne wordt in de auto achter gelaten. Tonie die getrouwd is met Nicolaas vrijt een beetje met Bernd terwijl Nicolaas in slaap gevallen is. Later als Bernd in een andere bar zit wordt hij agressief en wordt uit de zaak gezet. Buiten aangekomen wordt hij door mensen belaagd die vinden dat het schandalig is dat Bernd Walijne buiten heeft laten staan. Ze vluchten naar een gesloten slijterij waar ze na wat moeite toch binnen komen. Berd drinkt jenever met bier en is goed dronken als hij later buiten komt.
Later wordt Bernd wakker op het strand. Was het een droom? Nee toch niet, hij is Walijne gewoon echt kwijt.
• Tijd: Het verhaal speelt zich af op een dag. Voornamelijk in kroegen, strandcafeetjes en natuurlijk op het strand.
• Personen: Bernd is de enige echte hoofdpersoon. Hij is een eenzame man die aan de drank is. Hij is in de twintig en heeft een verloren leven. In het verleden heeft hij een buiten echtelijk kind gekregen dat lichamelijk gehandicapt is. Het kind lijkt uiterlijk zeer op hem en is ook zeer op hem gesteld. Verder is Bernd onder invloed van drank agressief hetgeen leidt tot ruzie en stress, wat weerkaatst op het onschuldige kind. Bernd heeft geen enkel begrip van tijd en daarom is in het boek tijd zeer belangrijk.
• Ontwikkeling: Een ontwikkeling in het karakter is er natuurlijk niet daar het verhaal maar een dag beschrijft. Maar de ontwikkeling van een slokje alkohol tot volledig zat zijn, is zeer goed beschreven.
• Relaties: in dit boek gaat het voornamelijk om de relatie vader dochter. Hij wil haar graag tevreden stellen, maar kan door de drank niet helemaal aan zijn wil voldoen. Er moet een compromis gevonden worden tussen zijn drankbehoefte en haar speelbehoeften. Toen zij het vertrouwen kwijt was, werd Walijne kwaad en begon te huilen, tot groot verdriet van Bernd.
Persoonlijke mening:
Ik vind het een makkelijk leesbaar boek. Het taal gebruik is zeer prettig en het is op een zodanige manier geschreven dat ik er vlot doorheen ging. Ondanks het feit dat het leven van een dronkaard mij niet als zodanig interesseert, kan ik stellen dat Heere Heersma mij zeer heeft weten te boeien, met als gevolg dat ik het boek in één keer heb uitgelezen. De hoofdpersoon spreekt mij niet echt aan, maar ik heb me er in zo verre mee kunnen vereenzelvigen dat het boek, dat als een soort monoloog geschreven is, toch zeer meeslepend is. Ik vind dat er geen moment in het boek is dat je echt medelijden krijgt met de arme Walijne, hetgeen misschien wel egoïstisch is, maar toch zeer goed. Je wordt zo opgenomen door de problemen en gebeurtenissen die Bernd beleeft, dat je haar gewoon vergeet. Daarom kun je ook zo goed begrijpen dat Bernd haar steeds kwijt is.
In het begin van het boek vind ik juist de goede relatie tussen Bernd en Walijne heel duidelijk blijken met als voorbeeld dat Bernd haar vertelt dat hij niet wil dat Walijne het over Carlo heeft als haar papa. Dit vind ik mooi en juist erg in strijd met het vervolg van het verhaal. Hierdoor komt heel duidelijk over dat drank ‘meer kapot maakt dan je lief is’.
Het leukste deel van het boek vind ik als Bernd met Tonie en Nicolaas in het café zit, op een of andere manier is dit het enige dat op mij als positief overkomt. Eigenlijk is dit ook niet echt positief, eerder zielig. Er wordt ondanks de treurige ondertoon van het verhaal toch wel wat gelachen, bijvoorbeeld als Bernd bezig is de oude man bij de strandstoelen belachelijk te maken of als Bernd de twee nichten in het strandwinkeltje uitlacht. Dit alles zegt misschien meer over Heere Heersma zelf dan over Bernd als verhaal figuur.
Zoals
al
gebleken
is vind ik
het een
leuk boek
en heb ik
nu een
iets
andere
kijk op
het leven
van een
dronkaard.